سواد رسانه‌ای: برنامه درسی مغفول در آموزش عالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار فلسفه تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی و مشاوره، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

2 مدرس دانشگاه فرهنگیان، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، کرمان، ایران

چکیده

مقدمه: سواد رسانه­ای، توانایی دسترسی و استفاده، تحلیل، تولید و ارتباط با پیام‌های رسانه­ای در اشکال متنوع و همچنین برخورداری از تفکر انتقادی در قبال محتوای رسانه‌هاست. سواد رسانه‌ای در برنامه درسی رسمی بسیاری از کشورها گنجانده شده است؛ در حالی‏که در نظام آموزشی کشور، جزء برنامه‌های درسی مغفول محسوب می‌شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت سواد رسانه‌ای دانشجویان در دانشگاه بجنورد به انجام رسیده است.
روش: این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و انتخاب یک نمونه 363 نفری از بین حدود 3000 دانشجو، انجام شد. اعتبار این پرسشنامه بر اساس نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ، برابر با 70/0 مورد تأیید قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که سطح سواد رسانه‌ای 4/99 درصد از دانشجویان در سطح متوسط رو به پایین قرار دارد و تنها 2 نفر یعنی 6/0 درصد از سطح سواد رسانه‌ای بالا برخوردارند. سطح سواد رسانه‌ای پسران به‌طور معنی­داری بالاتر از دختران است. بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی و سطح سواد رسانه‌ای، میزان استفاده از اینترنت و همچنین میزان استفاده از رسانه‌های اجتماعی رابطه مثبت معنی­داری برقرار است. با توجه به افزایش نرخ نفوذ رسانه‌های جدید و اهمیت رسانه‌ها در شکل‌دهی به جریان‌های فرهنگی، ارزشی، دینی و سیاسی و همچنین پایین بودن سطح سواد رسانه‌ای دانشجویان، انتظار می‌رود که نظام آموزشی، این مهم را از ذیل برنامه درسی مغفول خارج کرده و در ذیل صریح و یا حداقل ضمنی بگنجاند.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Media Literacy: Null Curriculum In Higher Education

نویسندگان [English]

  • Hossein Eskandari 1
  • Abbas Taghizadeh 2
1 Assistant Professor of Educational Philosophy, Department of Educational Science and Consulting, University of Bojnord, Bojnord, Iran
2 Lecturer, Department of Education, Farhangian University, Kerman, Iran
چکیده [English]

Introduction: Media literacy is defined as the ability to access, use, analyze, produce and communicate with media messages in variety of media and also critical thinking about media content. Media literacy has been included in formal curriculums of different countries; however, it is classified as null curriculum in Iran. The aim of this research is to examine the media literacy among students of University of Bojnord.       
Method: This study presents a descriptive survey and uses a self-administered questionnaire with 0.70 reliability score based on alpha Cronbach test. 363 people from 3000 students filled the questionnaires.
Results: the results showed that 99.4% of students’ score of media literacy is lower than average. Only the score of 2 students (0.06%) is high. The score of male is significantly higher than female. Also there is significant relationship between social-economic statues of student in the one hand and the score of media literacy, internet usage rate and social media use in the other hand.  Due to the increase in the penetration rate of the new media among students and role of these media in formation of cultural, religious, political processes and low score of students’ media literacy, it seemed higher education system should exit media literacy from null curriculum and include it under formal or at list implicit curriculum.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media literacy
  • Higher education
  • Null curriculum